تاریخچه بلور و کریستال
شیشه کریستال یا شیشه سربدار یکی از انواع شیشههای سیلیکاتی است که در ترکیب خود حاوی اکسید سرب است. این نوع شیشه، دارای ظاهری درخشنده و شبیه به کریستالهای کوارتز است و به نظر میرسد علت نامگذاری آن نیز همین شباهت باشد. شیشههای حاوی بیش از ۲۴ درصد وزنی اکسید سرب، شیشه کریستال نامیده میشوند. اما شیشههای کریستال معمولا حاوی ۲۴ تا ۳۲ درصد وزنی اکسید سرب هستند. دیگر جزء اصلی شیشههای کریستال، SiO۲ است. همچنین از اکسید سدیم و اکسید پتاسیم نیز در ترکیب شیشههای کریستال استفاده میشود.
وجود سرب در شیشه کریستال باعث افزایش ضریب شکست نور در این نوع شیشهها میشود و درنتیجه شیشههای کریستال دارای درخشندگی و تلالو هستند. این شیشهها همچنین سختی کمی دارند و امکان تراشکاری این شیشهها وجود دارد. بنابراین ظروف تزئینی موسوم به ظروف کریستال از این جنس ساخته میشوند. همچنین از آنجا که سرب، عنصری با جرم اتمی بالاست، لذا چگالی شیشههای حاوی سرب نسبت به سایر انواع شیشهها بالاتر است. شیشههای کریستال همچنین دارای مدول الاستیسیته کمی هستند و در نتیجه در اثر ضربه، صدایی زنگدار ایجاد میکنند.واژه کریستال ریشه یونانی دارد و به معنی «منجمد شده در اثر سرما» است. یونانیها کریستال را برای اشاره به دُر کوهی بهکار میبردند. آنها اعتقاد داشتند که اگر آب مدتی در دماهای بسیار پایین نگهداشته شود، به حالتی در میآید که در دماهای بالا پایدار است. «بلور» نیز از ریشه «تبلور» است.اولین ارجاع به آرایش منظم ذرات سازنده بلورها در آثار ستارهشناس مشهور ج.کپلر (۱۶۱۹) و رابرت هوک (۱۶۶۵) کاشف میکروسکوپ یافت میشود. مدتی بعد دانشمند مشهور کریستین هوگنز (۱۶۹۰) خواص نوری کریستالهای کلسیت (CaCO۳) را بررسی و فرضیهای را ارائه کرد که کریستالها از ذرات بسیار کوچکی با شکل مشخص ساخته شدهاند. پس از آن م.و. اومونوسوف (۱۷۶۵-۱۷۱۱) تئوری ذرهای ساختار مواد را کامل کرد. او فرض کرد که ذرات شکل کروی داشته باشند.